
وقتی عکاسی را شروع میکنید، معمولا اولین تصمیم بزرگ قبل از خریداری، انتخاب بین دوربینهای فشرده یا کامپکت (Point and Shoot) و دوربینهای دیجیتال SLR است. نه تنها این تصمیم به طور بالقوه یک تصمیم مالی است، اما همچنین امکان دارد نوع عکسهائی را که قادر خواهید بود بگیرید را معین کند. این مقاله آموزشی تمام تبلیغات کلیشهای را برای روشن کردن مهمترین تفاوتهای بین این دو نوع دوربین کنار میزند و به شما کمک میکند تا تصمیم بگیرید که کدام مدل برای شما و سبک عکاسیتان بهتر است.
مرور کلی
دقیقا یعنی چه که یک دوربین، فشرده باشد یا SLR؟ به بیان دقیق همان نوری که به سنسور دوربین منتقل میشود از ویوفایندر دوربینهای SLR هم مشاهده میشود، اما در عمل این تنها تفاوت نیست. حتی اگر تفاوتهای بین این دو نوع دوربین کم شود، این سه تفاوت معمولا هنوز وجود دارد:
۱. مکانیزم ویوفایندر
۲. لنزهای ثابت در مقابل لنزهای قابل تغییر
۳. اندازهٔ سنسور دوربین
در کنار سه تفاوت بالا که بیشترین تاثیر را بر روی عکاسی یک عکاس دارد، هنوز تفاوتهای اندک دیگری هم وجود دارد (این تفاوتها بر حسب نوع و مدل دوربین متنوع هستند). بیشترین تمرکز در بخشهای بعد بر روی این خواهد بود که این سه تفاوت در عمل به چه معنایی هستند و چگونه استیل عکاسی شما را تحت تاثیر قرار خواهند داد. در آخر هم دربارهٔ بعضی از تفاوتهای اندک بین این دو نوع دوربین بحث خواهیم کرد.
یک استثنا قابل توجه: سیستم “Micro Four Thirds” یا استاندارد ۴/۳، لنزهای قابل تغییر دارند اما از مکانیزم استاندارد ویوفایندر دوربینهای SLR استفاده نمیکنند (مثل دوربینهای Olympus یا Panasonic). همچنین امکان دارد دوربینهای SLR کم قیمتی وجود داشته باشد که لنزهایی ثابت داشته باشند و یا دوربینهای فشردهای که سنسورهایی به اندازهٔ سنسور دوربینهای SLR دارند، اینها همه جزو استثناها هستند تا یک قانون.
بهر حال، بهتر است که همین اول گفته بشود که دوربینهای SLR معمولا از دوربینهای فشرده گرانتر هستند. همچنین بر خلاف دوربینهای فشرده، خرید یک دوربین SLR تنها بخشی از خرج است و امکان دارد که شما لنزهای اضافه، فلش و لوازم جانبی دیگری هم بخرید. اینها حتی ممکن است که از قیمت خود دوربین هم گرانتر شود.
۱. مکانیزم ویوفایندر
بر خلاف دوربینهای فشرده، وقتی شاتر یک دوربین SLR را فشار میدهید، همان نوری که به سنسور دوربین میرسد را از ویوفایندر میبینید.
وقتی که شاتر یک دوربین SLR را فشار میدهید، آینه جهت نوری را که قبلا به سمت چشمتان فرستاده شده بود را به سمت سنسور دوربین تغییر جهت میدهد. چرخیدن آینه باعث ایجاد همان صدای کلیک خاص میشود که مربوط به دوربینهای SLR است.
در عوض مکانیزم ویوفایندر یک دوربین فشرده، نوری که به سنسور میرسد را تخمین میزند، به خاطر همین به طور بالقوه کمی دقیق نیستند. بعضی از دوربینهای فشرده امکان دارد که ویوفایندر الکترونیک (EVF) داشته باشند که با استفاده از تصویر الکترونیکی گرفته شده از سنسور سعی میکنند تا ویوفایندر دوربینهای SLR را مشابه سازی کنند.
نکته: این دوربینها به خاطر همین عملکردهایی که در بالا اشاره شد، به دوربینهای “رفلکس تک لنزی” (Single Lens Reflex – SLR) نامگذاری شدهاند، چونکه یک لنز مشابه استفاده شده است تا همان تصویری که سنسور دوربین دریافت میکند را از ویوفایندر نمایان سازد و آینه نور را به سمت ویوفایندر منعکس میکند (reflex به معنای انعکاس در زبان آلمانی است). بهرحال این واژه یک مقدار گیج کنند است، چون دوربینهای SLR برخلاف دوربینهای فشرده از آن نوع دوربینهایی هستند که میتوانند بیشتر از یک لنز داشته باشند.
یکی از دلایلی که دوربینهای SLR گرانتر هستند به خاطر نیاز به یک منشور یا آینه است و این موضوع میتواند تفاوتهای زیادی را برای یک سازنده و یا طراح دوربین بوجود بیاورد. به هر حال در عمل، اندازهٔ سنسور و قابلیت تغییر لنز، بیشترین تغییر را در عکاسی شما بوجود میآورد. اینهم خصوصاً درست است که اکثر کسانی که دوربین دارند، از صفحهٔ نمایش LCD به جای ویوفایندر استفاده میکنند.
از سوی دیگر، اگر کار و حرفه شما مستلزم این است که دقیقا همان نوری که ضبط خواهد شد را ببینید، پس شما مطمئنا باید یک دوربین SLR را انتخاب کنید. معمولاً در غیر این صورت قادر خواهید بود که چگونگی ضبط نور را از طریق صفحهٔ نمایش LCD در حالت پخش زنده (“Live View”) و با استفاده از نمودار هیستوگرام ببینید.
۲. لنزهای ثابت در مقابل لنزهای قابل تغییر
اولین تفاوتی که سریعتر از همه به نظر میآید، این حقیقت است که لنز دوربینهای SLR قابل تغییر هستند. بله، خیلی از دوربینهای فشرده پیشرفته هم میتوانند از آداپتور لنز استفاده کنند، اما لنز اصلی ثابت خواهد ماند.
چرا یک دوربین بیشتر از چند لنز نیاز دارد؟ طراحی یک تک لنز، با کیفیت خوب و قابل حمل، که بتواند بخش وسیعی از شیوههای رایجی که عکاسها عکاسی میکنند را تحت پوشش قرار دهد، اگر امکان پذیر نباشد، بسیار سخت است. در نتیجه، هر استیلی از عکاسی با یک تک لنز مخصوص به همان شیوه، خیلی بهتر خواهد بود.
در عمل، توانایی استفاده از لنزهای مختلف به این معناست که:
- شما قادر خواهید بود که از دیافراگمهای بازتر (f/stopهای پایینتر) استفاده کنید که به شما امکان داشتن میدان عمق کم عمق تر و یا امکان عکاسی در نور کم را میدهد.
- شما قادر خواهید بود که از لنزهای مخصوصی (مثل لنزهایی با زاویهٔ خیلی باز، لنزهای چشم ماهی و تله فتو) استفاده کنید، که حالتهای خلاقانهای را برای شما فراهم میکنند.
- شما این امکان را خواهید داشت که بهترین کیفیت را در عکس خود داشته باشید و اساسا این لنزها به همین منظور طراحی شدهاند.
به عنوان مثال، یک عکاس برای عکاسی پرتره میتواند از یک لنز با زاویهٔ باز (مثلا f/۲.۰ یا پائینتر) استفاده کند تا بتواند پیشزمینهای ملایم و کدر ایجاد کند. در عوض یک عکاس دیگر، برای عکاسی بنا میتواند از یک لنز با زاویهٔ خیلی باز استفاده کند (در غیر اینصورت خطهای صاف به صورت منحنی نمایان میشوند).
عکسهای فوق از چپ به راست، مثالی است از عکاسی با یک لنز با زاویهٔ خیلی باز و یک عکس با عمق میدان کم عمق.
به هر حال، استفاده بیش از یک لنز هم به این معناست که:
- اگر قصد عکاسی از سوژههای مختلف با سبکهای متفاوت را دارید، باید لنزهای بیشتری را با خود حمل کنید. این مسئله، قابل حمل بودن تجهیزات عکاسی شما را کاهش میدهد.
- هر دفعه که میخواهید شیوهٔ عکاسی خودتان را تغییر دهید، باید لنزها را هم عوض کنید. این مسئله میتواند سرعت عکاسی شما را کاهش دهد.
- هر دفعه که میخواهید لنزهایتان را عوض کنید، امکان دارد که گرد و غبار بر روی سنسور دوربین شما بنشیند. این مسئله میتواند کیفیت عکس شما را کاهش دهد، همچنین پاک کردن سنسور هم میتواند سخت باشد.
البته شما میتوانید برای رفع هرگونه ناراحتی، لنز مورد علاقه خودتان را برای دوربین SLR انتخاب کنید و همیشه از آن استفاده کنید. بعلاوه، لنزهای ساخته شده بر روی بعضی از دوربینهای فشرده پیشرفته میتوانند تصویری با کیفیت بالاتر از لنز دوربینهای SLR ارزان قیمت تولید کنند و معمولا از تنوع بیشتری برخوردار هستند. بهرحال، یک ذره بیشتر که خرج کنید، لنز دوربینهای فشرده بندرت میتوانند با لنز دوربینهای SLR آخرین مدل رقابت کنند.
۳. اندازهٔ سنسور دوربین
به طور کلی سنسور دوربینهای فشرده کوچکتر از سنسور دوربینهای SLR هستند. این یک تفاوت نهان بین دوربینهای فشرده و SLR است که کمتر شناخت شده است، ولی به نظر میآید که تنها عاملی است که تاثیر قابل توجهی بر روی کیفیت عکس دارد.
این در عمل یعنی چه؟
قیمت: ساخت سنسورهای بزرگتر پرهزینه است و معمولا نیازمند لنزهای گرانتر هستند. این بزرگترین دلیلی است که دوربینهای SLR از دوربینهای فشرده گرانتر هستند.
وزن و اندازه: سنسورهای بزرگتر نیازمند لنزهای بزرگتر، سنگینتر و همچنین بدنه دوربین سنگینتر هستند، چونکه لنز باید نور را دریافت و بر سطح یک سنسور بزرگتر منعکس کند. به غیر از اینکه حمل و نقلش سخت میشود، این موضوع میتواند نقطه ضعفی هم باشد، چونکه دوربین و لنز بزرگ، عکاس را بیشتر انگشت نما میکند (و این موضوع عکاسی را برای عکاسهای کمرو و خجالتی سختتر میکند).
عمق میدان: سنسورهای بزرگتر با همان تنظیمات دیافراگم یکسان، عمق میدان کم عمقتری ایجاد میکنند. به عنوان مثل، یک لنزی که روی f/۴.۰ تنظیم شده باشد، بر روی یک دوربین فشرده در عکاسی پرتره هیچ زمینه کدری ایجاد نمیکند، در صورتی که f/۴.۰ روی یک دوربین SLR یک پس زمینه یکنواخت و کرم رنگی ایجاد میکند (البته بستگی به فاصله تا سوژه هم دارد). این میتواند یک مزیت در عکاسی پرتره باشد ولی یک نقطه ضعف در عکاسی منظره.
نویز عکس: برای یک مگاپیکسل مشابه، سنسورهای بزرگتر فوتوسایت یا پیکسلهای بیشتری دارند. همین موضوع سطح جذب نور را افزایش میدهد و این بدین معنا است که این پیکسلها به کوچکترین ذرهای از نور حساس میشوند و در نتیجه نویز کمتری در عکس ایجاد خواهد شد. یعنی اینکه دوربینهای SLR معمولا نسبت به دوربینهای فشرده که نویز بیشتری دارند، دارای تنظیمات ISO بالاتری هستند.
محدوده دینامیک: یک نتیجه دیگر داشتن پیکسلهای بزرگتر این است که دوربینهای SLR میتوانند یک محدوده وسیعی از روشنی تا تاریکی را ثبت کنند، بدون اینکه آن عکس کاملا سفید یا سیاه بشود (یک محدودهٔ دینامیک بالاتر). این موضوع شانس اینکه روشنی آسمان یا اجسام روشن را روشنتر نشان دهد را کمتر میکند و میتواند جزئیات بیشتری را در سایه و تاریکی نمایان کند.
*نکته تکنیکی: به بیان دقیق، یک فتوسایت شبیه به یک پیکسل نیست. با اینکه یک پیکسل از چندین فتوسایت تشکیل شده است، اما ما در اینجا بیشتر از لغت آشنای پیکسل استفاده میکنیم، حتی اگر منظورمان “فتوسایت” باشد.
عکسهای فوق از چپ به راست، مثالی است از محدوده دینامیک بالا و سرعت ISO بالا.
نکتهٔ اصلی اینجاست که اندازهٔ متفاوت سنسورها فقط بهای انتخاب شماست. لزوما، یک اندازه از سنسور بهتر از اندازهٔ دیگر نیست، پس شما باید جوانب مثبت و منفی اندازهٔ هر سنسور را در شیوهٔ عکاسی خودتان در نظر بگیرید.
دیگر تفاوتهای رایج
به اضافه مطالبی که تا کنون بحث شد، هر دوربینی بسته به مدل و مارکش، امکان دارد که مزایای دیگری داشته باشد. این مزایا شامل:
مزایای دوربین فشرده:
- قابلیت پخش زنده از LCD پشت (البته اکثر SLRهای جدید هم این ویژگی را دارند)
- امکان داشتن حالات از پیش برنامهنویسی شدهٔ بهتری برای عکاسی از سوژههای مختلف
- عدم وجود مکانیزم آینه و شاتر که میتواند بعد از گرفتن ده تا صد هزار عکس خراب بشود
مزایای دوربین SLR:
- فکوس اتوماتیک سریع
- تاخیر خیلی کمتر شاتر (تاخیر بین فشار دادن شاتر و عکس گرفتن)
- بیشترین تعداد فریمها در ثانیه
- پشتیبانی از فرمت RAW (البته اکثر دوربینهای فشرده پیشرفته هم این قابلیت را دارند)
- توانایی باز نگاه داشتن دیافراگم بیشتر از ۱۵ تا ۳۰ ثانیه
- ارائه کامل تنظیمات دستی
- امکان استفاده از یک فلش خارجی بر روی بدنه دوربین (البته اکثر دوربینهای فشرده پیشرفته هم این قابلیت را دارند)
- کنترل دستی زوم (با چرخاندن حلقه زوم به جای استفاده از یک دکمهٔ الکترونیکی)
- امکان داشتن محدوده بهتری از سرعت بالای ISO
- توانایی به روز رسانی تنها بدنهٔ دوربین و نگاه داشتن تمام لنز ها
بهر حال، خیلی از تفاوتهای بالا بیانگر این حقیقت هستند که معمولا یک شخص حاضر است برای یک دوربین SLR بیشتر خرج کند تا یک دوربین فشرده و دنباله روی هیچ مدلی نباشد، و این لزوما ذات طبیعی هر مدلی نیست. اگر یک شخص به اندازهٔ کافی برای یک دوربین فشرده پیشرفته خرج کند، معمولا خیلی از ویژگیهای بالا که مخصوص دوربینهای SLR هستند را خواهد داشت.
خلاصه: دوربینهای فشرده در مقابل دوربینهای دیجیتال SLR
واقعا خصوصیات میان هر مدل از دوربین به نقطهای از الف)انعطاف پذیری و پتانسیل کیفیت بالای عکس در مقابل ب) قابل حمل بودن و سادگی میرسد. این مهم نیست که کدام انتخاب برای یک شخص انتخاب درستی است، بلکه مهم این است که کدام انتخاب برای نوع و محیط عکاسی که در نظر گرفته شده است بهتر است.
دوربینهای فشرده، کوچکتر، سبکتر، ارزانتر و کمتر توی چشم هستند، اما دوربینهای SLR به شما این اجازه را میدهند که عمق میدان کم عمق تری داشته باشید، بخش وسیعی از حالات عکاسی را حمایت میکنند و پتانسیل گرفتن عکسهائی با کیفیت بالا را دارند. احتمالا دوربینهای فشرده به خاطر اینکه قیمت پایینتری دارند و استفاده از آنها آسانتر است، برای یادگیری عکاسی بهتر هستند. اما تا وقتیکه اندازه و وزن دوربین مهم نباشد، دوربینهای SLR برای استفاده خاص و حرفهای خیلی بهتر هستند.
اگر مسالهٔ قیمت را کنار بگذاریم، خیلیها ترجیح میدهند که هر دو نوع دوربین را داشته باشند. به این طریق میتوانند از دوربین فشرده در میهمانیها و پیادهرویهای طولانی استفاده کنند، و از دوربین SLR زمانی استفاده کنند که میخواهند از سوژههای داخلی و در نور کم عکس بگیرند و یا زمانیکه که مخصوصاً به جایی برای عکاسی میروند (مثل طبیعت و یا یک رویداد).
تهیه و ترجمه برای سایت عکاسی دات نت
منبع مقاله:
www.cambridgeincolour.com
۰ پاسخ به "دوربینهای دیجیتال کامپکت در مقابل دوربینهای DSLR"